Probiotyki wydają się bardzo obiecującym produktem zwłaszcza w przypadku profilaktyki osteoporozy pomenopauzalnej.
Przyjrzyjmy się badaniom.
Osteoporoza pomenopauzalna (PMO) jest chorobą metaboliczną kości wywołaną utratą estrogenu. Utrata masy kostnej i zniszczeniem strukturalnym przyczynia się do zmniejszenia wytrzymałości kości i może prowadzić do złamań. Choroba jest powszechna, zwłaszcza u kobiet, powoduje również powikłania, dlatego wiele wysiłków poświęcono profilaktyce i leczeniu.
Probiotyki składające się z pożytecznych bakterii jelitowych, współdziałają z naszymi mikroorganizmami jelitowymi, co może wpływać na zdrowie gospodarza. Ostatnie badania wykazały, że utrata masy kostnej powiązana jest z odpornością gospodarza, na którą wpływa mikroflora jelitowa. Wykazano również lecznicze działanie probiotyków na metaboliczne choroby kości. Homeostaza w organizmie utrzymywana jest poprzez wzajemne oddziaływanie między mikroflorą jelitową, barierą nabłonkową jelit i układem odpornościowym. Jeśli homeostaza zostanie zaburzona, patogeny jelitowe mogą przeniknąć przez barierę nabłonkową i wywołać odpowiedź immunologiczną, doprowadzając do resorpcji kości i utraty masy kostnej. Probiotyki zapobiegają osteoporozie poprzez tłumienie odpowiedzi immunologicznej i przywracanie równowagi mikrobiologicznej jelit. U kobiet po menopauzie zmniejszenie estrogenu wpływa na zmianę w składzie i strukturze mikroorganizmów jelitowych. Badania kliniczne mężczyzn i kobiet w okresie pomenopauzalnym potwierdzają korelacje między różnorodnością biologiczną (w tym znaczna ilością Clostridium) a poziomami estrogenu [1].
Większość badań potwierdzających znaczenie mikrobiomu jelitowego dla metabolizmu kości było przeprowadzonych na zwierzętach głównie myszach. Niewiele badań dotyczy ludzi, jednym z nich jest analiza mająca na celu zbadanie czy Lactobacillus reuteri 6475 wpływa na utratę masy kostnej u 90 starszych kobiet. Wynik potwierdził zmniejszenie utraty masy kostnej u kobiet przyjmujących suplement 1010 jednostek L. reuteri 6475 [2]. W innym badaniu poddano leczeniu połączeniem trzech szczepów bakterii poddano zdrowe kobiety we wczesnym okresie pomenopauzalnym w celu sprawdzenia czy probiotyki chronią przed utratą masy kostnej kręgosłupa. Badanie zostało przeprowadzone w czterech ośrodkach badawczych w Szwecji. Kobietom podawano probiotykyk składający się z trzech szczepów Lactobacillus (Lactobacillus paracasei DSM 13434, Lactobacillus plantarum DSM 15312 i Lactobacillus plantarum DSM 15313; 1 x 10 (10) raz dziennie przez 12 miesięcy. Wyniki potwierdziły, że stosowanie Lactobacillus zmniejszyło utratę gęstości mineralnej kości kręgosłupa lędźwiowego u zdrowych kobiet po menopauzie [3].
[1] Xu X, Jia X, Mo L, et al. Intestinal microbiota: a potential target for the treatment of postmenopausal osteoporosis. Bone Res. 2017; 5: 17046.
[2] Nilsson AG, Sundh D, Bäckhed F, et al. Lactobacillus reuteri reduces bone loss in older women with low bone mineral density: a randomized, placebo-controlled, double-blind, clinical trial. J Intern Med. 2018; 284(3): 307–317.
[3] Jansson PA, Curiac D, Ahrén IL, et al. Probiotic treatment using a mix of three Lactobacillus strains for lumbar spine bone loss in postmenopausal women: a randomised, double-blind, placebo-controlled, multicentre trial. The Lancet Rheumatology. 2019; 1(3): e154–e162.