Dieto - Badacz | Zespół jelita drażliwego (IBS)- korzystny wpływ probiotyków 

Korzystny wpływ probiotyków na niepożądane objawy jelita nadwrażliwego (IBS)

Zespół jelita drażliwego jest chorobą czynnościową o charakterze przewlekłym z występującymi nawracającymi bólami brzucha związanymi z defekacją lub ze zmianą częstości wypróżnień czy konsystencji stolców. Dane naukowe wskazują, że probiotyki mogą być z pozytywnym efektem stosowane w zespole jelita drażliwego IBS. Stosowanie bakterii probiotycznych zazwyczaj skutkowało ograniczeniem niepożądanych objawów choroby takich jak bóle i zdęcia brzucha czy biegunka.

Wydaje się, że skuteczność związana jest z rodzajem podawanego szczepu na szczególną uwagę zasługuje tu Bifidobacterium infantis, Bifidobacterium lactis, Lactobacillus plantarum oraz Lactobacillus rhamnosus GG. Podczas oceny efektywności Lactobacillus plantarum 299v (L. plantarum 299v) w łagodzeniu objawów brzusznych pacjentów z zespołem jelita drażliwego zaobserwowano złagodzenie objawów, szczególnie bólu brzucha i wzdęć, u pacjentów z IBS spełniających kryteria Rome III [1]. W przypadku Bifidobacterium lactis u pacjentów z zespołem nadwrażliwości jelita grubego typu Rome II z dominującą biegunką zwrócono uwagę na łagodzenie objawów wzdęć brzucha [2]. Jednak inne badanie na grupie 179 osób w wieku 18-65 lat pokazało poprawę u wszystkich uczestników badania bez względu czy stosowali czy nie probiotyk, co poddaje w wątpliwość skuteczność probiotyku w IBS [3]. W kolejnej analizie poddano wpływ sfermentowanego mleka zawierającego Bifidobacterium animalis na łagodzenie IBS u pacjentów z przewagą zaparć. Poprawił się komfort życia poprzez zmniejszenie liczby wzdęć oraz zwiększenie częstości wypróżnień [4]. Metaanaliza zawierająca ocenę wpływu Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) w leczeniu czynnościowych zaburzeń żołądkowo-jelitowych związanych z bólem brzucha u dzieci, pokazuje umiarkowaną skuteczność szczepu w minimalizowaniu objawów IBS. Suplementacja LGG wiązała się ze znacznie wyższym odsetkiem osób, które deklarowały brak bólu lub zmniejszenie natężenia bólu. Przy czym nasilenie bólu uległo znacznemu zmniejszeniu w całej badanej populacji oraz w podgrupie IBS natomiast częstość bólu była znacznie zmniejszona tylko w podgrupie IBS [5]. Badania potwierdzają też skuteczność Bifidobacterium infantis w zespole jelita drażliwego. Analiza z udziałem 362 kobiet potwierdziła łagodzenie wiele objawów IBS takich jak ból brzucha, wzdęcia, dysfunkcja jelit. Najefektywniejsze okazało się dawkowanie na poziomie 1 x 10 co pokazuje potrzebę dalszych badań klinicznych dotyczących ostatecznej postaci dawkowania i dawki probiotyku przed zastosowaniem tych produktów w praktyce [6].
Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne przygotowało rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne w zespole jelita nadwrażliwego, które zostały oparte na systemie oceny jakości dowodów i siły zalecenia GRADE (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation). Zalecenia sugerują, aby stosować przebadane pod kątem skuteczności w IBS szczepy lub mieszanki probiotyczne (zalecenie: słabe, siła dowodów: bardzo niska). Zwracają też uwagę na trudności w ocenie skuteczności pojedynczych szczepów składających się na mieszkankę probiotyczną (zalecenie: słabe, siła dowodów: bardzo niska). W zaleceniach przedstawiono również probiotyki o spodziewanym korzystnym wpływie w przypadki IBS, takie jak: Bifidobacterium bifidum MIMBb7, Bifidobacterium infantis 35624, Escherichia coli  DSM17252, Lactobacillus acidophilus SDC 2012, 201, Lacidobacillus plantarum 299v, Bacillus coagulans GBI-30, 6086Saccharomyces boulardii CNCM I-745 (zalecenie: słabe, siła dowodów: umiarkowana) [7]

[1] Ducrotté P, Sawant P, Jayanthi V., Clinical trial: Lacto-bacillus plantarum 299v (DSM 9843) improves symptoms of irritable bowel syndrome. World J Gastroenterol. 2012; 18(30): 4012-4018 

[2] Kim H.J., Camilleri M., McKinzie S. i wsp., A randomized controlled trial of a probiotic, VSL#3, on gut transit and symptoms in diarrhoea-predominant irritable bowel syndrome. Aliment. Pharmacol. Ther. 2003; 17: 895–904

[3] Roberts L.M., McCahon D., Holder R., Wilson S., Hobbs F.D., A randomised controlled trial of a probiotic ‚functional food’ in the management of irritable bowel syndrome. BMC Gastroenterol. 2013 Mar 7; 13: 45

[4] Guyonnet D., Chassany O., Ducrotte P. i wsp., Effect of a fermented milk containing Bifidobacterium animalis DN-173 010 on the health-related quality of life and symptoms in irritable bowel syndrome in adults in primary care: a multicentre, randomized, double-blind, controlled trial. Aliment. Pharmacol. Ther. 2007; 26: 475–486

[5] Horvath A., Dziechciarz P., Szajewska H., Meta-analysis: Lactobacillus rhamnosus GG for abdominal painrelated functional gastrointestinal disorders in childhood. Aliment. Pharmacol. Ther. 2011; 33: 1302–1310

[6] Whorwell PJ, Altringer L, Morel J, et al. Efficacy of an encapsulated probiotic Bifidobacterium infantis 35624 in women with irritable bowel syndrome. Am J Gastroenterol 2006; 101: 1581-90.

[7] Anna Pietrzak, Barbara Skrzydło-Radomańska, Agata Mulak, Michał Lipiński, Ewa Małecka-Panas, Jarosław Reguła, Grażyna Rydzewska, Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne w zespole jelita nadwrażliwego. Gastroenterology Review 2018; 13 (4)